Plaatsingsdatum: 27 februari 2022
Op deze pagina staat ondersteunende informatie bij het overwegen of opzetten van een centrum. De informatie is voornamelijk toegespitst op een geboortecentrum. Sommige onderdelen zijn toepasbaar op een vrouwencentrum of verloskundigenpost.
-
Definities
Voor het geboortecentrum, vrouwencentrum en verloskudingenpost zijn drie definities aangehouden/ opgesteld. De onderste twee definities zijn opgesteld vanuit het project ‘Geboortecentrum’. De definities zijn bestuurlijk (nog) niet vastgesteld.
Definitie geboortecentrum
Een geboortecentrum is een 'midwifery-managed' bevallocatie anders dan thuis, waar laagrisicozwangeren kunnen bevallen onder verantwoordelijkheid van een eerstelijns verloskundig professional.
Definitie TNO
Definitie vrouwencentrum
Een vrouwencentrum is een professioneel samenwerkingsverband waar vrouwen, in meerdere fasen van hun leven, terecht kunnen voor gezondheidsvragen rondom vrouwspecifieke zorg. Dit kunnen onder meer mentale, fysieke en psychosociale zorgvragen betreffen. Het centrum biedt passende, multidisciplinaire zorg aan, die in enkele of alle aspecten van vrouwenzorg faciliteert.
Definitie verloskundigenpost
Een verloskundigenpost is een omgeving waar laag (en –midden) risicocliënten met prenatale, natale en postnatale spoedklachten terecht kunnen voor een consult. Met behulp van de Nederlandse Triagewijzer Verloskunde (NTV) vindt beoordeling op basis van urgentie plaats. Zo nodig vindt aanvullende diagnostiek en/ of behandeling, directe doorverwijzing of zelfzorgadvies plaats.
-
Inspirerende centra
Werkbezoeken
De KNOV is op meerdere inspirerende werkbezoeken geweest. In de nieuwsberichten lees je hier meer over.
Inspiratie over de grens
Ondersteunende documenten
> Inspirerende geboortecentra over de grens (specifiek voor een geboortecentrum) -
Planvorming en organisatie
Een goede organisatie is essentieel als je een centrum wilt opzetten. Ben je als regio onvoldoende georganiseerd, wil je je als regio doorontwikkelen of meer informatie ontvangen over de organisatiemogelijkheden? Bekijk dan de KNOV-websitepagina Samenwerken verloskundigen.
Ondersteunende documenten bij de planvorming
> Trends en ontwikkelingen in de geboortezorg
> Opstellen missie, visie en strategie/definitie
> SWOT Geboortecentrum
> SWOT Vrouwencentrum
> Pop-up Geboortecentrum -
Wetenschap
Ondersteunende documenten
> Wetenschappelijk advies geboortecentrum -
Zorgaanbod
Welke zorg kun je allemaal als verloskundige of andere discipline leveren vanuit een verloskundigenpraktijk of centrum? In onderstaand document is de inhoudelijke zorg vanuit een verloskundigenpraktijk of centrum (geboortecentrum/
vrouwencentrum/ verloskundigenpost en/of combinaties/variaties hierop) inzichtelijk gemaakt. Hierbij is het onderscheid gemaakt in de zorg die geleverd wordt: - op basis van het beroepsprofiel van een verloskundige (tabel 1)
- de samenwerking met een huisarts, GGD of tweede lijn (tabel 2)
- de zorg die geleverd wordt door externe ketenpartners (tabel 3).
Door de mogelijke zorg vanuit een verloskundigenpraktijk of centrum inzichtelijk te maken wordt er ingespeeld op landelijke ontwikkelingen waaronder het capaciteitsprobleem, concentratie van acute zorg, juiste zorg op de juiste plek, betaalbare zorg en integrale geboortezorg.
Ondersteunende documenten
> Overzicht van mogelijke zorg vanuit een verloskundigenpraktijk of centrum
> Best practice: videoconsult
> Stappenplan implementatie Sense spreekuur -
Inrichting
Eisen en voorwaarden inrichting
Er worden eisen en voorwaarden gesteld aan de inrichting van een verloskundigenpraktijk of centrum. Denk hierbij aan jurische eisen of eisen op het gebied van arbeidsomstandigheden, hygiene en privacy. In dit onderstaande document worden de eisen en voorwaarden voor praktijkinrichting inzichtelijk gemaakt.
Ondersteunende documenten
> Handreiking praktijkinrichting - Eisen en voorwaardenInventaris
Na oplevering van de bouw/verbouwing van de verloskundigenpraktijk of centrum is de ‘losse’ inrichting aan de beurt. In de ‘checklist inventaris’ is zo goed als mogelijk alles opgenomen wat belangrijk is voor de inrichting. De checklist biedt een goede houvast bij de inrichting van een verloskundigenpraktijk of centrum.
Ondersteunende documenten
> Checklist inventaris verloskundigenpraktijk of centrumWetenschap en inrichting (specifiek voor een geboortecentrum)
In de literatuur is onderbouwing te vinden voor de inrichting van een verloskamer.
Ondersteunende documenten
Volgt.Lachgas (specifiek voor een geboortecentrum)
Lachgas is een effectieve vorm van pijnstilling die toepasbaar is in een geboortecentrum.
Ondersteunende documenten
> Lachgas wetenschappelijk advies -
Kwaliteitsborging
Onderstaande documenten en website-pagina's dragen bij aan kwaliteitsborging binnen een geboortecentrum:
Gezondheidheidsraad - afstand acute zorg
Bekijk het actuele nieuws over de afstand tot de acute zorg.
Of lees het rapport op de website van de Gezondheidsraad.Zorgstandaard
De zorgstandaard integrale geboortezorg beschrijft primair de basiszorg die elke vrouw in de preconceptionele, prenatale, natale en postnatale fase aangeboden hoort te krijgen. Deze zorg is gebaseerd op inzichten van cliëntenorganisaties en beroepsgroepen over de inhoud van geboortezorg. De zorgstandaard beschrijft hiermee welke zorg geboden wordt, ongeacht wie dit doet.
Indicatoren ZIN
Dit zijn zorginhoudelijke indicatoren om de kwaliteit van de geboortezorg te monitoren, welke zijn opgesteld door het Zorginstituut Nederland. Deze zijn op VSV-niveau en op zorgverlener-niveau opgesteld (waaronder de PREM-vragenlijsten).
Beleidsplan
In het beleidsplan worden governance, ambities en doelen voor een bepaalde periode vastgelegd. Leren volgens de PDCA-cyclus kan hier een goed instrument voor zijn.
Perinatale audit
Uitvoering van de Perinatal audit hiervan vindt plaats op VSV-niveau, meer informatie is te vinden in de handleiding van Perined.
Zorgpaden
Regionaal of zelf ontwikkelen. Integrale zorgpaden met ketenpartners (CJG, 2e e/o 3e lijn, kraamzorg).
-
Financieel
Declaratiemogelijkheden
Er zijn meerdere vormen declareren van zorg mogelijk voor de verloskundige zorg. Meer informatie over de mogelijkheden is te vinden op de website van de KNOV.
Vanuit een centrum kun je verschillende zorg aanleveren. Hoe je deze zorg kunt declareren is te vinden in onderstaand document. In de kolom ‘declaratiemogelijkheden’ zijn de declaratiemogelijkheden weergegeven.
Ondersteunende documenten
> Overzicht van mogelijke zorg vanuit een verloskundigenpraktijk of centrumSubsidie aanvragen
Ondersteunende documenten
> Stappenplan subsidiegelden aanvragen -
Onderbouwing project 'Geboortecentrum van de toekomst'
In 2022-2023 is er vanuit het KNOV-project ‘Geboortecentrum van de toekomst’ gewerkt aan documenten die verloskundigen ondersteunen bij het opzetten van een centrum. Deze documenten zijn terug te vinden op deze websitepagina.
De onderbouwing van het project lees je in dit document:
> Bureau-onderzoek mei 2022 - Links naar relevante websites