Plaatsingsdatum: 26 april 2022
Op deze pagina vind je de laatste updates, persberichten, adviezen, handige links en documenten met betrekking tot de zorgverlening aan vrouwen uit Oekraïne.
De KNOV is een werkgroep gestart om goede verloskundige zorg te kunnen bieden aan Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast zijn we met Vluchtelingenwerk in gesprek over welke informatie we over het Nederlandse geboortezorgsysteem en de rol van de verloskundige aan de website refugeehelp.nl kunnen toevoegen.
Heb je behoefte aan overleg of ondersteuning op dit gebied? Neem dan contact op met de KNOV via MijnHelpdesk in MijnKnov (alleen voor leden). Ben je journalist of redacteur? Neem dan contact op via pers@knov.nl.
Informatie en aandachtspunten voor verloskundigen omtrent gevluchte Oekraïense vrouwen
De informatie op deze pagina is gebaseerd op informatie van de Rijksoverheid, de zorgverzekeringslijn, het Centraal Administratie Kantoor (CAK), Vluchtelingenwerk, de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en Pharos. Vooral de informatie van Pharos is gericht op de invulling van de zorg gebaseerd op kenmerken van Oekraïne. Het verdient aanbeveling deze volledig te lezen.
-
Algemene informatie
Pharos
Deze infosheet biedt feiten en cijfers over Oekraïense vluchtelingen en zaken waar je als zorgprofessional op moet letten zoals de meest voorkomende gezondheidsrisico’s. Lees hier ook over vaccinaties, tolken, basisregistratie en werkvergunningen.
Algemene informatie van de Rijksoverheid
Vluchtelingen uit Oekraïne hebben recht op opvang, werk en zorg. Kinderen hebben bovendien recht op onderwijs. Dit is geregeld in de Richtlijn Tijdelijke Bescherming.
- Zie Rijksoverheid voor algemene informatie over de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne.
- Het CAK biedt informatie over de financiering van (verloskundige) zorg.
Informatie ontwikkeld door ketenpartners e.a. voor Oekraïense vluchtelingen
- Refugeehelp: "Bent u net in Nederland aangekomen en vraagt u zich af hoe u door de juridische procedures moet navigeren? Deze middelen kunnen u helpen op het gebied van asielprocedures in Nederland, het aanvragen van een visum, het recht op rechtsbijstand en hulp bij terugkeer naar eigen land. Vluchtelingen uit Oekraïne vallen onder speciale regels (de Tijdelijke Beschermingsrichtlijn). Vluchtelingen uit Oekraïne hebben zolang ze onder deze speciale regels vallen recht op opvang, werk, zorg en onderwijs."
- Zorgverzekeringslijn: Gevlucht uit Oekraïne? Zo is de vergoeding van medische zorg geregeld.
- Inschrijven in Nederland, Gemeente & IND: Vluchtelingen uit Oekraïne die zich bij de gemeente laten registreren, zijn automatisch bekend bij de IND. Zij hoeven nu niets te doen om hun verblijfsrecht te regelen. De IND werkt nog uit hoe deze vluchtelingen bewijs van hun verblijfsrecht krijgen dat op termijn nodig kan zijn om gebruik te maken van bepaalde voorzieningen.
- COA: Net als iedereen kunnen asielzoekers naar de huisarts, een verloskundige of het ziekenhuis. COA-medewerkers informeren asielzoekers over de Nederlandse gezondheidszorg en begeleiden minder zelfredzame bewoners bij hun gang naar de zorg. Op elk azc houdt een huisarts spreekuur. En met vragen over hun gezondheid kunnen de bewoners van een azc 24/7 bellen met een medisch contactcentrum.
Declareren
- CAK: Het verlenen van zorg aan Oekraïense vluchtelingen dient binnen 7 dagen na (start) zorgverlening gemeld te worden via het "Meldpunt Onverzekerden Zorg” bij de GGD GHOR om subsidie via het CAK aan te kunnen vragen. Sinds 28 april 2022 is het niet meer nodig om dit elke 30 dagen te vernieuwen.
- Nederlandse zorgverzekering: Indien mensen uit Oekraïne een baan in Nederland hebben, hebben zij recht op een Nederlandse zorgverzekering. Zij worden verzekerd via de wet langdurige zorg door hun werkgever. De verloskundige kan de zorg dan declareren via de zorgverzekering (Pharos).
- Regeling asielzoekers: Indien Oekraïense mensen door de COA worden opgevangen hebben zij een COA-pas. Dan wordt er gedeclareerd via de regeling asielzoekers.
Factsheet zorgkosten vluchtelingen uit Oekraïne voor zorgverleners
Q&A voor zorgverleners over RMO
Voor meer informatie klik hier.
-
Vergoeding zorg aan cliënten uit Oekraïne
Als je als verloskundige cliënten begeleid die uit Oekraïne komen, kan het zijn dat je vragen hebt over de manier waarop de zorg wordt vergoed. Het uitgangspunt is dat de kosten van medisch noodzakelijke zorg altijd worden vergoed. Dit geldt ook voor onverzekerden en ongedocumenteerden.
In de factsheet RMO voor zorgaanbieders staat informatie over de bekostiging en het declareren van zorg op een rijtje.
Hieronder twee situaties die vaker voorkomen.
- Hoe verloopt de bekostiging van zorg aan ontheemden uit Oekraïne?
Verleen je zorg aan een ontheemde uit Oekraïne, dan is het belangrijk om te weten dat voor ontheemden uit Oekraïne de kosten van medisch noodzakelijke zorg in Nederland altijd worden vergoed. De manier waarop de zorg wordt vergoed verschilt.
Voor ontheemden uit Oekraïne kunnen twee situaties van toepassing zijn:
- Is de patiënt een ontheemde uit Oekraïne met een BRP-registratie met code 46?
Dan geldt de Regeling Medisch noodzakelijke zorg voor Ontheemden uit Oekraïne (RMO) Informatie voor Zorgverleners - Zorgverleners - RMOekraïne. Ontheemden die in de BRP zijn ingeschreven hebben een BSN en zijn geregistreerd in VECOZO.
- Is de patiënt ontheemde uit Oekraïne zonder BRP-registratie?
Dan geldt de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden (SOV) van het CAK. De declaratie kan naar het CAK worden gestuurd.
Voor de vergoeding van zorg aan onverzekerde patiënten in Nederland geldt:
- Is de patiënt onverzekerd, maar wel rechtmatig in Nederland?
Dan geldt de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden (SOV) van het CAK.
- Is de patiënt onrechtmatig in Nederland?
Dan geldt de regeling onverzekerbare vreemdelingen (OVV) van het CAK.
- Is de patiënt asielzoeker? Dan geldt de RMA (Regeling Medische zorg Asielzoekers)
- Wat te doen als in persoon aangifte doen van verblijf en adres onmogelijk is?
Oekraïense burgers en militairen die naar Nederland worden gebracht en worden behandeld in een ziekenhuis moeten worden ingeschreven in de BRP. Zo kunnen de zorgkosten ten laste komen van de RMO (Regeling Medisch noodzakelijke zorg voor Ontheemden uit Oekraïne). Ontheemden die in de BRP zijn ingeschreven hebben een BSN en zijn geregistreerd in VECOZO.
Inschrijven in de BRP is in die situatie mogelijk omdat de patiënt rechtmatig en naar verwachting langer dan 4 maanden in Nederland verblijft.
Zolang de Oekraïense burger of militair niet geregistreerd staat in de BRP, is de regeling Medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden (SOV) van het CAK van toepassing als terugvaloptie.
Volgens de wet moet de cliënt in persoon bij de balie van de gemeente verschijnen om aangifte te doen van verblijf en adres. Maar wat als dat voor deze cliënt niet mogelijk is?
Als de cliënt vanwege de gezondheid niet in staat is in persoon te verschijnen (daarvoor is een verklaring van een arts niet per se nodig) kan de aangifte van verblijf en adres ook gedaan worden door:
- elke meerderjarige die door hem schriftelijk gemachtigd is of
- iemand die door het hoofd van het ziekenhuis daartoe gemachtigd is of
- de echtgenoot, de geregistreerde partner of andere levensgezel of de bloed- of aanverwanten tot en met de tweede graad van deze persoon, onder overlegging van een schriftelijke verklaring ter zake van het hoofd van het ziekenhuis.
Het staat de gemeente ook vrij om zelf naar het ziekenhuis te gaan en de aangifte van de persoon zelf op te nemen. Maar als dit niet mogelijk is vanwege de toestand van de persoon, biedt het bovenstaande een oplossing.
Derdelanders
Alleen een derdelander die aantoont voor Oekraïne een permanente verblijfsvergunning te hebben, kan worden ingeschreven in de BRP. Dat geldt ook voor een derdelander, die een tijdelijke verblijfsvergunning heeft voor asiel.- Is de derdelander ingeschreven in de BRP en heeft hij/zij code 46 ontvangen? Dan worden de zorgkosten vergoed vanuit de RMO. Als zorgaanbieder declareert u bij DSW.
- Heeft de derdelander geen BRP-registratie? Dan is de ontheemde een rechtmatig verblijvende onverzekerde. De medisch noodzakelijke zorg komt dan ten laste van de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden (SOV) van het CAK.
- Heeft de derdelander een tijdelijke verblijfsvergunning voor een ander doel, of heeft hij/zij geen verblijfsvergunning? Dan valt de derdelander niet onder de EU-beschermingsrichtlijn en verblijft hij/zij daardoor niet rechtmatig in Nederland. Zonder rechtmatig verblijf kan iemand niet worden ingeschreven in de BRP. Voor deze groep is de regeling onverzekerbare vreemdelingen (OVV) van het CAK van toepassing (www.hetcak.nl/ovv).
Registratie in de BRP heeft de voorkeur. Maar weet als zorgaanbieder: de medisch noodzakelijke zorg wordt altijd vergoed in Nederland.
Meer weten?
-
Organisatie van de Nederlandse geboortezorg
In Oekraïne is het gebruikelijk om naar een ziekenhuis/gynaecoloog te gaan voor zorg tijdens zwangerschap of baring. Dit betekent dat vrouwen uit Oekraïne de verloskundige beroepsgroep niet (goed) kennen, net zomin als de thuisbevalling. Dit is vergelijkbaar met andere groepen vluchtelingen. Oekraïense zwangeren hebben dus (meer) uitleg nodig over het Nederlandse systeem, de rol en opleiding van de Nederlandse verloskundige én het systeem van kraamzorg .
Ondersteunende producten:
- Film Zwanger in Nederland
- Rijnmond Geboortezorg
- Pharos beeldverhaal zwangerschap
- Net in Nederland Oekraïne | NPO Kennis
- Яким є догляд за вагітністю та пологами в Нідерландах? | NPO Kennis Hoe is de geboortezorg in Nederland geregeld?
- Хто допомагає під час пологів? | NPO Kennis Wie helpt tijdens de bevalling?
- Чи є процес пологів в Нідерландах унікальним? | NPO Kennis Is het geboorteproces in Nederland uniek?
-
ABC aandachtspunten
Op deze pagina vind je de informatie per onderwerp op alfabetische volgorde.
-
Relevante Links
Vergoeding van zorg
Vertaal apps/websites
- Persberichten
-
Documenten
Relevante documenten, zoals de Ketenrichtlijn Geboortezorg Asielzoeksters en de TBC-screening vind je aan de rechterkant van deze pagina onder 'Ondersteunende producten'.