Informatie

In 2024 liep ons onderzoek naar het basistakenpakket voor eerste- en tweedelijns verloskundigen. Bij praktijkhouders vroegen we ook specifiek naar kostenposten. Hiermee kunnen we de resultaten van ons eigen onderzoek vergelijken met het kostenonderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) over de praktijkkosten van 2023. 

Wat is het basistakenpakket?

Het basistakenpakket (BTP) beschrijft met welke taken je je als verloskundige bezighoudt en hoeveel tijd je daaraan besteedt. We gebruiken het BTP als uitgangspunt bij gesprekken met stakeholders over de formalisering van de functie (welke taken en verantwoordelijkheden hebben verloskundigen in cliëntgebonden én overstijgende taken en hoeveel tijdsinspanning vraagt dat), de financiële normen (de bekostiging van zorg door zorgverzekeraars) en kwaliteitsborging.

Waarom is er een onderzoek nodig?

Het vorige onderzoek naar het BTP was in 2015 en de inhoud van ons vak is sinds die tijd veranderd. Om de belangen van (klinisch) verloskundigen goed te kunnen behartigen, hebben we kennis nodig van de huidige taken, tijdsbesteding en de kosten van het draaiend houden van een praktijk. Daarnaast zijn de uitkomsten van dit onderzoek belangrijk voor het kostenonderzoek van de NZa dat begin 2025 start en de herziening van het beroepsprofiel van de verloskundige. 

Hoe zijn de gegevens verzameld?

We hebben random 170 verloskundigenpraktijken en 25 verloskundige afdelingen in het ziekenhuis geselecteerd. In de periode van 17 juni tot en met 21 juli 2024 (vijf weken) hebben verloskundigen van deelnemende praktijken en ziekenhuizen hun bestede tijd geregistreerd. KPMG heeft hiervoor een tool ontwikkeld. Deze SOFY-tool maakte het mogelijk om snel en efficiënt de duur van de taak in te vullen, waarbij (clusters van) taken al benoemd waren. Bij de eerste lijn werd ook gevraagd naar specifieke praktijkkosten. Hiermee kunnen we de resultaten van het KPMG-onderzoek vergelijken met het kostenonderzoek van de NZa. 

Ondersteuning vanuit KPMG 

KPMG organiseerde voor de deelnemers aan het onderzoek een aantal webinars. Tijdens deze webinars kregen de deelnemers uitleg over de tool en was er volop mogelijkheid om vragen te stellen. Daarnaast werden de gestelde vragen beantwoord in een FAQ en gaven instructievideo’s in het kort een toelichting op de SOFY-tool.

Wat doet de KNOV? 

De KNOV heeft in aanloop naar het uitvoeren van het tijdbesteding en kostenonderzoek met haar werkgroepleden gespard over de items die nodig zijn om het onderzoek zo gedegen en betrouwbaar mogelijk te laten zijn. Samen met deze leden hebben we de verkregen data geduid met KPMG, zodat zij een rapport kan maken dat waardevol en nuttig is.  

De resultaten van het onderzoek zijn met ons gedeeld, waarna we het duidden en in verband hebben gebracht met andere onderzoeken en het jaarplan. In december 2024 organiseren we webinars om de leden mee te nemen in de uitkomsten.

Bekijk de tijdlijn onderzoek naar BTP en praktijkkosten

Vragen

Heb je vragen over het basistakenpakketonderzoek of over het kostenonderzoek van de NZa? Stel deze dan via mijnKNOV aan de helpdesk. 

Antwoorden op gestelde vragen tijdens de webinars over het onderzoek

Tijdens de twee webinars op 12 en 17 december hebben we jullie meegenomen in de globale uitkomsten van het onderzoek. Hieronder vind je de antwoorden op de vragen die tijdens het webinar gesteld zijn.

• Wanneer worden de uitkomsten van het onderzoek gedeeld?

  Tijdens twee webinars op 12 en 17 december zijn leden meegenomen in de globale uitkomsten van het onderzoek. Daarnaast worden uitkomsten op verschillende momenten gedeeld met stakeholders ter ondersteuning en ter toetsing bij beleidsbepaling. Vanwege het risico op onjuiste interpretatie of framing, publiceren we nog geen informatie op de KNOV-website. Na afloop van het NZa-kostenonderzoek publiceren we voor de leden de opname van het webinar over het tijdschrijf- en kostenonderzoek van 17 december 2024. Delen van de resultaten zullen ook in andere projecten meegenomen worden, zoals onze lobby voor vermindering van administratieve last en de herziening van het beroepsprofiel. 

• Waar en wanneer kunnen we het webinar terugkijken

  Het webinar is vanwege het risico op onjuiste interpretatie of framing terug te kijken voor leden na afronding van het NZa-kostenonderzoek. De verwachting is dat het onderzoek is afgerond in juli 2025. Ook wordt op dat moment de Q&A uitgebreid met vragen die dieper op de inhoud van de uitkomsten ingaan.

• Wat is het aantal gewerkte uren per week van verloskundigen?

  In de Nivel-peiling 2023 is uitgevraagd hoeveel uren verloskundigen gemiddeld werken. Op basis van die informatie kunnen we stellen dat verloskundigen in de eerste lijn gemiddeld 54 uur per week werken, exclusief de stand-by tijd in de dienst. Klinisch verloskundigen werken gemiddeld ongeveer 27 uur per week.  

  Op basis van het KNOV-onderzoek kunnen we geen (betrouwbare) uitspraken doen over het aantal gewerkte uren per week van de verloskundige. Dat is ook niet het doel geweest van het onderzoek, want dat onderzoekt Nivel en zou anders onnodig dubbel werk zijn. Daarnaast hebben we in de uitvraag bewust keuzes gemaakt om de administratieve last van deelname aan het onderzoek te beperken. De overige uitkomsten uit de Nivel-peiling, zoals de verdeling van activiteiten over de bestede tijd, komen overeen met de geobserveerde tijdsverdeling in het KNOV-tijdschrijfonderzoek. Hierbij gaat ons onderzoek dieper in op de verschillende subcategorieën zoals natale zorg, postnatale zorg, cliëntgebonden administratie en reistijd. 

• Zijn er verschillen tussen de uitkomsten van de Nivel-peiling en het KNOV-onderzoek

  Op hoofdlijnen zijn de uitkomsten uit de Nivel-peiling 2023 vergelijkbaar met de uitkomsten van het tijdschrijfonderzoek. Op basis van de informatie uit de Nivel-peiling, kunnen we stellen dat verloskundigen in de eerste lijn gemiddeld 54 uur per week werken, exclusief de stand-by tijd in de dienst. Klinisch verloskundigen werken gemiddeld ongeveer 27 uur per week. De overige uitkomsten, zoals de verdeling van activiteiten over de bestede tijd, uit de Nivel-peiling komen overeen met de gevonden tijdsverdeling in het KNOV-tijdschrijfonderzoek. 

  Het tijdschrijfonderzoek gaat dieper in op de verschillende activiteitcategorieën. Waar de Nivel-peiling enkel onderscheid maakt in cliëntgebonden en niet-cliëntgebonden tijd, maakt het tijdschrijfonderzoek onderscheid in meer gedetailleerde subcategorieën zoals natale zorg, postnatale zorg, cliëntgebonden administratie en reistijd. 

• Wat wordt er gedaan met de resultaten van het onderzoek?

  De resultaten van het onderzoek gebruiken we ter ondersteuning en toetsing bij beleidsbepaling. Zo wordt het gebruikt voor het NZa-kostenonderzoek, het gesprek over de registratiebevoegdheid van klinisch verloskundigen, de functiewaardering van verloskundigen, landelijk kwaliteitsbeleid, meer tijd voor de cliënt, de identiteitsdocumenten en het beroepsprofiel, het verminderen administratieve last, voor informatievoorziening voor leden en voor toekomstige projecten.  

  De resultaten zijn een goede aanvulling op andere rapportages, zoals de Nivel-peiling en het NZa- kostenonderzoek. 

• De resultaten tonen percentages per dienst/gewerkte tijd. Het NZa-tarief gaat over een x-aantal uren per zwangeren, is dit om te rekenen?

  Het onderzoek is uitgevoerd om de relatieve tijdsverdeling voor de verschillende activiteiten die de verloskundige uitvoert in kaart te brengen. Er is geen uitvraag gedaan naar tijd per cliënt, maar naar de totale tijd op een dag per activiteit. De koppeling naar tijd per cliënt is niet te maken. Daarbij is op basis van registratie van een paar weken de omrekening naar de tijdsbesteding voor volledige verloskundige zorg (in 9 maanden) lastig.  

  Het tarief van de NZa is daarnaast gebaseerd op de totale kosten van de praktijk en het aantal zwangeren dat de praktijk kan begeleiden in een jaar. Dit is ook gekoppeld aan de uren van praktijkhouders. Oorspronkelijk kon je op basis daarvan schatten hoeveel tijd er per cliënt besteed werd. Door het groeiende aantal verloskundigen dat ingehuurd wordt door praktijkhouders (in loondienst of als waarnemer), is het tarief en de tijdsbesteding van de praktijkhouder niet meer direct te koppelen aan de tijd per cliënt.

• Wanneer vindt het NZa-kostenonderzoek plaats?

  De NZa is in 2024 gestart met het kostprijsonderzoek. Op 6 en 7 januari 2025 zijn rond de 125 praktijken benaderd voor de uitvraag.

  Meer informatie over het kostprijsonderzoek van de NZa