Vakkennis

Het onderzoeksprogramma Zwangerschap en Geboorte van ZonMw heeft als doel om de zorg rondom zwangerschap en geboorte, waaronder verloskundige zorg, in Nederland te verbeteren. Het programma draagt via onderzoek en innovatie bij aan het terugdringen van vermijdbare sterfte en ziekte rond de geboorte (perinatale sterfte en morbiditeit). Goede zorg rond zwangerschap en geboorte werkt preventief, want de gezondheid van pasgeborenen heeft grote invloed op hun latere gezondheid.  

Kennisinfrastructuur  

Kennis delen en ontwikkelen is van belang voor het verbeteren van de geboortezorg. Het opzetten van een kennisinfrastructuur staat daarom centraal in het programma. Dit stimuleert de kennisontwikkeling in het veld en bevordert de samenwerking en afstemming tussen de verschillende zorgprofessionals. Ook wordt bekeken welke vernieuwingen (kosten)effectief zijn. Zo worden landelijk effectieve en efficiënte initiatieven ingevoerd.  

Thema's 

De onderzoeksthema’s van het programma zijn:  

• Aanpak oorzaken van perinatale en maternale sterfte en morbiditeit. Dit onderzoek resulteert in interventies voor de preventie, opsporing (risicoselectie en screening) en behandeling van de belangrijkste oorzaken;  
• Gezondheidsvoorlichting en gezondheidsbevordering voor, tijdens en na de zwangerschap;  
• Risicoselectie en screening;  
• Organisatie van zorg. 

Regionale consortia  

Het landelijk Netwerk Geboortezorg bestaat uit 9 regionale consortia. Een regionaal consortium is samengesteld uit verloskundige samenwerkingsverbanden (VSV’s) rondom de perinatale centra. Veel van de VSV’s zijn al verbonden met de perinatale centra door de perinatale audit.Kijk voor meer informatie en een overzicht van projecten van de regionale consortia op de website vanZonMw. 

Landelijke studies  

Naast de vorming van regionale consortia zijn in het ZonMW programma landelijke onderzoeksprojecten opgezet: de IRIS studie en de evaluatie van geboortecentra.  

• The IUGR risk selection study (IRIS Study) evalueerde de klinische en kosteneffectiviteit van routinematige echoscopie in het derde trimester. Eerdere opsporing van groeiachterstand zou een ernstige ziekte of sterfte bij het kind kunnen voorkomen. Maar meer echo’s kunnen ook leiden tot ongerustheid, meer interventies en hogere kosten. Dit werd in zestig eerstelijnspraktijken onderzocht.  
• Geboortecentra zijn heel divers qua opzet en er is geen inzicht in de bijdrage die geboortecentra leveren aan de kwaliteit van de verloskundige zorg. 
  De evaluatiestudie uit 2016 bestuurde het effect van geboortecentra op de gezondheidsuitkomsten van moeder en kind, kosteneffectiviteit en ervaringen van vrouwen en zorgverleners.   

Projecten m.b.t. Preconceptiezorg die zich richten op het versterken van de onderbouwing van kennis op dit gebied zijn te vinden op de website van ZonMw. ZonMw heeft verschillende programmalijnen met een veelheid aan onderzoeken die zijn afgerond of nog lopen die relevant zijn voor de geboortezorg.