Vakkennis

Preconceptionele gezondheid is onderdeel van het actieprogramma Kansrijke Start en het helpt bij het oplossen van knelpunten die genoemd zijn in de behoeftepeiling van het KNOV-project Vroegsignalering Leefstijl en Zwangerschap. Met het project proberen we onder andere voor deze knelpunten, die te maken hebben met preconceptionele gezondheid, een oplossing te vinden:

• Hoe bereik je de doelgroep dus de mensen die zwanger willen worden of net zwanger zijn? En hoe bereik je ze in een vroeg stadium?
• Het preconceptie consult mogen we niet actief aanbieden en wordt niet door iedere verzekering vergoed.

Preconceptionele gezondheid is preventie bij uitstek

Verschillende partijen, waaronder de KNOV, heeft zich aan de pledge gecommitteerd. In de pledge wordt door partijen uitgesproken dat het van belang is om vroegtijdig te investeren in de gezondheid en het welzijn van (toekomstige) ouders en hun kinderen. Het moet helpen om zonder terughoudendheid over een gezonde start van een (komende) zwangerschap na te denken en in gesprek met professionals te gaan. Dit vergroot de kans dat mentale, sociale of fysieke problemen in het latere leven voorkomen worden.

Preconceptionele gezondheid draagt bij aan het verkleinen van gezondheidsachterstanden en kansenongelijkheid en geeft (toekomstige) ouders handelingsopties in de preconceptionele fase. Het is dan ook preventie bij uitstek. Bekijk de pledge.

Uitdaging: hoe bevorderen we optimale preconceptionele gezondheid

En dan voor alle (toekomstige) ouders met een kinderwens. Het gaat dan bijvoorbeeld om:

• hoe je mensen met minder ontwikkelde gezondheidsvaardigheden of een mindere beheersing van de Nederlandse taal goed kan bereiken,
• hoe je het gesprek aangaat met (toekomstige) ouders die sociale problematiek en/of ervaren veel stress ervaren of waar sprake is van een andere kwetsbare situatie,
• het gesprek aan te gaan met mogelijke aanstaande ouders die, op latere leeftijd een kindje krijgen, bewust alleenstaand zijn, die stress op het werk ervaren en/of druk vanuit de eigen omgeving voelen om zwanger te worden.

Iedereen kan hiermee te maken krijgen en kan zijn/haar rol hierin pakken. Zowel in het formele als in het informele netwerk van (toekomstige) ouders. Denk aan het medische domein (en niet alleen de geboortezorg), cliëntenorganisaties, het sociale domein, gemeenten en verzekeraars. En ook de aanstaande ouders en hun eigen netwerk (familie, vrienden).

Uitwerking van 6 thema’s

Deze thema’s dragen bij aan de doelstelling van de pledge:

• Medische zorgvraag (Komt een vrouw/man bij de dokter)
• Voorlichting anticonceptie en medicatiegebruik
• Rol bedrijfsarts bij (risicovolle) werksetting
• Interconceptionele gezondheidszorg
• Verbinding medisch en sociaal domein
• Voorlichting in het reguliere (basis) onderwijs

Voor ieder thema wordt de 2^e helft van 2021 een set concrete afspraken opgeleverd. In december 2021 eindigt het traject met een (bestuurlijke) ronde tafel preconceptionele gezondheid.

De pledge is ondertekend door de volgende partijen:

ActiZ Jeugd
AJN, Jeugdartsen Nederland
BO Geboortezorg
College Perinatale Zorg
GGD GHOR Nederland
Ineen
Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie
Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen
Ministerie van VWS
Nederlands Huisartsen Genootschap
Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde
Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie
Vereniging Klinische Genetica Nederland
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Vereniging Samenwerkende Ouder- en Patiëntenorganisaties
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland