Plaatsingsdatum: 08 mei 2023
Ehealth en technologische toepassingen worden steeds vaker ingezet bij de behandeling of ondersteuning van cliënten in de zorg. De coronacrisis heeft hier een extra impuls aan gegeven. Zo wordt er gebruik gemaakt van beeldbellen, monitoren van cliënten op afstand en inzicht in het eigen patiëntendossier. Iedereen wordt steeds digivaardiger en de technologie wordt steeds beter.
De toolbox eHealth geeft handvatten voor verloskundigenpraktijken die willen starten met de implementatie van eHealth. De focus ligt hierbij op het gebruik van bestaande innovaties en het beoordelen daarvan. Ook is er aandacht voor factoren die bijdragen aan het succesvol implementeren van een zorginnovatie en randvoorwaarden voor de inzet van eHealth.
Naast een toekomstschets van een digitaal ondersteunende zwangerschap in 2030 vind je een mini-Health Technology Assessment die ingezet kan worden om op een systematische wijze keuzes te maken op basis van gerelateerde kosten en baten van een innovatie. De toolkit bevat ook enkele praktische zaken die bij eHealth komen kijken, zoals onderhoud, registratie, inclusiecriteria, cliënteninstructie, storingsprocedures, bruikleenovereenkomsten en uitleenformulieren.
Dit is geen handleiding voor het ontwikkelen van nieuwe technologieën. Hiervoor is een andere organisatievorm nodig, zoals een proeftuin waarin gebruikers, overheden, ondernemers en kennisinstituten de krachten bundelen om samen tot werkbare en vooral gewenste innovaties te komen.
-
Voorwoord Frederieke Jacobs - oprichter SmartHealth & How About Mom
Een leven lang leren én innoveren
De wereld om ons heen digitaliseert in razend tempo. We vergelijken en kiezen producten en diensten online, op basis van reviews. We bestellen onze kleding, boodschappen en maaltijden online, en verwachten de bezorging het liefst zo snel mogelijk. Die ervaringen neemt de moderne zwangere ook mee in haar zorgreis.
Ook de zorgsector digitaliseert. Enerzijds om aan te sluiten bij wensen van patiënten en cliënten en een steeds verder digitaliserende wereld. Anderzijds omdat automatisering en digitalisering noodzakelijk zijn om de stijgende zorgkosten, vergrijzing en personeelstekorten het hoofd te bieden.
Apothekers experimenteren al enkele jaren met medicijndispensers voor medicatie-uitgifte op afstand. Medicatie-apps, online bestelservice en informatievideo’s – meertalig en geschikt voor laaggeletterden – zijn daar inmiddels ingeburgerd geraakt. In de huisartsenzorg dringen huisartsen en praktijkondersteuners op allerlei manieren aan op digitaal contact bij hun patiënten: e-consult, afspraak maken, medicijnen bestellen of inzage in het medisch dossier bij de huisarts. Laagdrempelig, altijd beschikbaar en als oplossing voor het nijpende personeelstekort en de stijgende zorgvraag.
Wat opvalt in de discussie rond de toekomst van de geboortezorg is dat de financiële en maatschappelijke noodzaak om te digitaliseren, nog wat minder gevoeld lijkt te worden in de geboortezorg. De cliënt staat centraal binnen de zorg: de wensen van de zwangere en haar naasten zijn vaak het uitgangspunt. Het verloskundige vak is bij uitstek een fysiek beroep. Als verloskundige begeleid je het fysiologische en emotionele geboorteproces, een voor cliënten vaak onvergetelijke gebeurtenis. Waar en hoe past digitale zorg in dat proces?
Deze toolkit bevat verschillende goede voorbeelden van eHealth ofwel digitale zorg. Dat gaat van communicatie-toepassingen voor cliënten, zoals beeldbellen en e-consults tot cliënteninformatie, keuzehulpen, cliëntenportalen, meetapparatuur en telemonitoring.
Daarnaast zijn er nieuwe vormen van digitale zorg die zich in een experimentele fase bevinden, zoals big data en kunstmatige intelligentie toepassingen voor fertiliteit en zwangerschap. Met de naam femtech - afkorting voor female technology - wordt een lichting bedrijven en startups gedefinieerd die zich op de vrouwelijke gezondheid richten. Van menstruatie, vruchtbaarheid en seksualiteit, tot menopauze en zwangerschap: startups ontwikkelen nieuwe technologieën en producten om vrouwen te ondersteunen, te behandelen of te informeren. Ook die technologische trend zal de aankomende jaren mogelijk impact gaan hebben op de geboortezorg.
Een leven lang leren is wat het verloskundig vak vraagt. We hopen dat deze eHealth toolkit daarbij inspiratie en nieuwe inzichten geeft om met digitale zorg aan de slag te gaan.
Frederieke Jacobs
Ondernemer, oprichter SmartHealth & How About Mom -
Definities
Ehealth
De toepassing van zowel digitale informatie als communicatie om de gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen en/of te verbeteren.Digitale zorg
Ehealth die wordt ingezet in de zorgverlening, waarbij het gaat om een interactie tussen patiënt en zorgverlener.Zorg op afstand
Alle zorgactiviteiten tussen patiënt en zorgverleners die op afstand worden gegeven, dit gaat zowel om digitale zorg als tele-en/of belconsulten. Deze ‘afstand’ duidt dus op het ontvangen van de zorgactiviteit terwijl zorgverlener en patiënt zich niet in eenzelfde fysieke ruimte bevinden. Dit kan door de patiënt juist ervaren worden als ‘zorg dichtbij (huis)’. Deze zorgactiviteiten kunnen synchroon zijn (patiënt en zorgverlener hebben gelijktijdig contact, bijv. in een videoconsult), ofwel asynchroon (zorgvraag en respons zijn niet gelijktijdig, bijv. online een vraag indienen die later door de zorgverlener wordt behandeld).Hybride zorg / Blended zorg
Een mix van digitaal, op afstand en fysiek aangeboden zorg. -
Toekomstschets
Zwangerschapsreis 2030
De KNOV-visie op het beroep van de verloskundige in 2030 bestaat uit vier elementen. Een daarvan is het actief inzetten van technologie. Zwangeren en hun partners zijn, gezien hun leeftijd en vaardigheden, bij uitstek een groep om digitale zorg voor te organiseren. Hieronder wordt een voorbeeld geschetst van hoe die zorg er in 2030 uit zou kunnen zien, door de ogen van zwangere Lotte en haar verloskundige Nova. Zoals in de journey visueel wordt weergegeven, schetsen we de mogelijkheden van het flexibel en waar mogelijk gestandaardiseerd inzetten van eHealth tools in de verloskundigepraktijk. In het voorbeeld hebben we te maken met een digivaardige cliënt. Welke tools er wanneer en bij wie ingezet kunnen worden blijft ter beoordeling aan de verloskundige, met als uitgangspunt: De juiste informatie en zorg, voor de juiste persoon, op de juiste plaats en het juiste moment, met de juiste middelen.
Preconceptionele fase
Nova runt met vier collega’s een verloskundigenpraktijk in een middelgrote stad. Er zijn nog twee andere praktijken in de stad, waar prettig mee wordt samengewerkt, net als met de gynaecologen en het ziekenhuis in de gemeente. De praktijk van Nova onderscheidt zich door persoonlijke zorg (zwangerschapsbegeleiding door een vast team van verloskundigen) en ruime digitale begeleidingsmogelijkheden tijdens de pre-conceptiefase en zwangerschap. Er wordt actief gebruik gemaakt van social media om dit voor het voetlicht te brengen. Met succes; veel vrouwen melden zich al zodra ze zwanger willen worden voor een kinderwensconsult en blijven hierna cliënt van de praktijk. Het aantal cliënten is de afgelopen twee jaar hierdoor flink toegenomen.
Eerste trimester
Lotte is sinds kort zwanger van haar eerste kindje. Samen met haar partner Sam vult zij thuis haar persoonlijke digitale dossier (PGO) verder aan, met onder meer haar laatste menstruatiedatum, medische situatie, leeftijd en of ze rookt. Lotte kan zelf bepalen wie er toegang heeft tot haar dossier. Een van de zorgverleners, die zij al eerder heeft toegevoegd is haar toekomstig verloskundige Nova. Door de leuke posts van Nova op Instagram, met verhalen over haar werk, heeft Lotte haar een tijdje terug via een DM (privé bericht) benaderd, toen ze nog niet zwanger was. Er volgde een fijn gesprek over zwanger worden, met advies over foliumzuur en leefstijl. Het voelt goed dat Nova nu haar zwangerschap en bevalling gaat begeleiden.
Nova ontvangt een melding, dat zij is toegelaten tot het digitale dossier van een nieuwe cliënt. Lotte heeft zelf een online anamnese ingevuld en haar persoonlijke gegevens zijn automatisch gedeeld, in een beveiligde omgeving. Ook heeft zij in de online agenda de eerste controle afspraak ingepland.
Voor het eerste consult ontvangt Lotte een mail, waarmee zij zich voorbereidt. Ze checkt haar gegevens en vult de aanvullende vragenlijst, die op basis van haar anamnese is gegenereerd, alvast in, waaronder de online tool “mijn positieve gezondheid”. Er is een centraal servicepunt, dat deze digitale processen bewaakt, verzorgt en ondersteunt. Nova’s verloskundigenpraktijk is bij dit servicepunt aangesloten en wordt maximaal ontzorgd. Zo hoeft Nova zich niet bezig te houden met technisch applicatiebeheer of vragen en opmerkingen over de applicatie op te lossen. Ook weet ze zeker dat alle informatie vooraf en volledig is aangeleverd. Daarnaast organiseert en modereert het servicepunt maandelijks digitale groepsconsulten voor zwangeren van verschillende verloskundigenpraktijken, die even ver in hun zwangerschap zijn. Zo ontvangen zij de juiste zorg en informatie, op het juiste moment en plaats.
Het eerste bezoek aan verloskundigenpraktijk Nova vindt plaats. Lotte en Sam ontmoeten Nova voor het eerst fysiek. Omdat alle gegevens al zijn geregistreerd, hebben ze ruim de tijd om met elkaar in gesprek te gaan over die dingen die er echt toe doen. Nova informeert Lotte en Sam over de à terme datum en gaat in op de uitkomsten van de digitale vragenlijsten en positieve gezondheid. Ook wordt stilgestaan bij prenatale diagnostiek en leefstijladviezen. In de groepsconsulten waar Lotte aan zal deelnemen, wordt hier nog dieper op ingegaan. Nova en Lotte maken gezamenlijk afspraken over de manier waarop ze contact houden tijdens de zwangerschap: ze wisselen fysieke afspraken af met videoconsulten. Sam is voor zijn werk geregeld in het buitenland en kan zo toch aansluiten. Ook komen er afspraken over het stukje zelfmonitoring dat Lotte zelf zal gaan oppakken. Hiervoor is een app ontwikkeld die op gezette momenten vragen gaat stellen bijvoorbeeld over haar gezondheid, gewicht en andere zwangerschapsverschijnselen, gekoppeld aan haar PGO.
Tweede trimester
Lotte neemt deel aan een online community met andere zwangeren uit haar postcoderegio. Ze zijn allemaal even ver in hun zwangerschap en ontmoeten elkaar eens per maand online voor een digitaal of fysiek groepsconsult. Via de app en in het consult ontvangt Lotte informatie over de specifieke fase van haar zwangerschap en alle andere relevante zaken. Ze ziet zelfs wekelijks hoe haar baarmoeder en de baby groeien in een 3D animatie. Het servicepunt ondersteunt en modereert de groepsconsulten. Er sluit ook een verloskundige aan, om in te gaan op vragen. Het leukste is, dat er ook veel tijd is om ervaringen uit te wisselen. Toch fijn om te horen, dat bij andere vrouwen dezelfde vragen en gevoelens spelen. Ook heeft Lotte een klik met Sterre uit de online community, die nota bene drie straten verderop blijkt te wonen. Ze kwamen elkaar laatst tegen in de supermarkt en hebben wel een half uur staan kletsen!
Lotte is inmiddels 26 weken zwanger, haar zwangerschap is zichtbaar en voelbaar. Nova ziet geregeld de updates die Lotte invoert in haar digitale dossier. Zij ontvangt een specifieke melding, wanneer op basis van de ingevoerde data afwijkingen of bijzonderheden lijken te zijn. De zwangerschap verloopt tot dusver zonder bijzonderheden. Het eerste videoconsult is goed verlopen en de waardes die Lotte invoert zijn prima.
Derde trimester
Lotte begint zich toch wat zorgen te maken. Er gebeurt van alles in haar lichaam en de baby voelt ze inmiddels druk bewegen. Ze vraagt zich af hoe en waar zij zal gaan bevallen en of zij dan behoefte heeft aan pijnbestrijding. Ook ervaart ze allerlei sensaties in haar lichaam, die ze niet kent en waar ze geen controle over heeft. Laatst heeft ze een nacht wakker gelegen van pijn in haar liezen en onderbuik. Sam was toen in het buitenland. Gelukkig was er de triage app, waar ze haar klachten kon invoeren en kon checken of ze nu of later contact moest zoeken met Nova. Het advies was de volgende dag de eigen verloskundige te bellen, tijdens het telefonisch spreekuur. Het bleek te gaan om bandenpijn. Nova heeft haar goed geadviseerd.
Nova ziet Lotte afwisselend in een fysiek en digitaal consult. Ook komt Lotte geregeld naar het hartje-luisteren-spreekuur. Inmiddels is de laatste periode van de zwangerschap aangebroken en is Lotte met zwangerschapsverlof. Nova heeft gelezen, dat Lotte de afgelopen weken flink is aangekomen. In het consult maakt Lotte een matte indruk. Sam is wederom voor werk in het buitenland en is online aangesloten. Lotte geeft aan, dat ze veel piekert en dat ze zich alleen voelt. Ook is ze moe en futloos.
Nova maakt een extra afspraak met Lotte voor een fysiek consult. Hier blijken gewicht en bloeddruk van Lotte aan de hoge kant. Nova wil graag dat Lotte voor controle naar de gynaecoloog gaat. Zij kan Lotte eenvoudig digitaal verwijzen via de applicatie die geïntegreerd is in het PGO van Nova en waar in de regio mee gewerkt wordt. Lotte voegt de gynaecoloog toe als zorgverlener in haar persoonlijk dossier. De gynaecoloog kan zo ook direct de gegevens over Lotte en haar zwangerschap inzien.
Lotte zit inmiddels wat beter in haar vel; ze heeft haar hart gelucht in haar online community. Buiten begrip en herkenning heeft ze er een leuke thee date aan over gehouden met Sterre. Ze voelt zich minder alleen, maar ziet wel op tegen de bevalling. Gelukkig is er binnenkort een digitaal groepsconsult vanuit het servicepunt dat hier specifiek over gaat. Er wordt onder andere stilgestaan bij pijnbestrijding en waar te bevallen. Het is goed om hier de juiste informatie over te ontvangen, je leest zo veel gekke verhalen online. Ook helpt het, dat er in haar community vrouwen zijn die al kinderen hebben en een realistisch verhaal kunnen vertellen over de bevalling. Met al deze info en ondersteuning, stelt Lotte een bevalplan op in haar PGO.
De gynaecoloog onderzoekt Lotte en spreekt met haar af dat zij thuis haar bloeddruk dagelijks gaat monitoren. Hiertoe leent Lotte van het ziekenhuis een bloeddrukmeter, die telkens automatisch haar boven- en onderdruk meet en uploadt in haar digitale dossier. Bij afwijkingen komt er dan vanzelf een signaal vanuit het dossier bij de behandelende gynaecoloog. Hierdoor hoeft Lotte niet elke keer terug naar het ziekenhuis voor bloeddrukcontrole. Er blijken gelukkig geen noemenswaardige medische problemen bij Lotte te spelen en de zorg wordt terug overgedragen aan Nova via de digitale verwijsapp.
De bevalling
Lotte meldt zich met weeën bij Nova. Lotte is inmiddels 40 weken en 3 dagen zwanger. In het geboortecentrum bevalt zij van een gezonde zoon Liam, ondersteund door Sam en onder begeleiding van Nova. De pijn, waar ze vooraf bang voor was, vangt ze op met een VR bril met ontspannende beelden en geluiden. Het is een bevalling volgens het boekje en na een paar uurtjes kunnen Lotte en Liam naar huis om daar hun kraamtijd door te brengen. Handig, de kraamverzorgenden zijn al toegelaten tot het digitale dossier. Zou er ook een app zijn voor de eerste weken van mijn baby? Gelukkig heeft Lotte nog altijd veel contacten met Sterre en de andere vrouwen uit haar community!
-
Wat wil de cliënt?
-
Inzichten behoeftepeiling richtlijn prenatale verloskundige begeleiding
Voor een stageproject door een derdejaars student werden 15 vragen over eHealth in de geboortezorg aan 27 zwangeren gesteld. Uit deze enquête blijkt dat veel zwangere vrouwen het gebruik van eHealth en technologie zien als een toegevoegde waarde in de zorg voor hun zwangerschap. Het kan bijdragen aan een betere voorbereiding en de informatie is makkelijker terug te vinden. Sommige vrouwen vinden het prettig om thuis metingen te kunnen doen en te communiceren met de verloskundige via apps, maar persoonlijk contact blijft voor veel respondenten belangrijk. Een aantal respondenten geeft aan dat technologie kan bijdragen aan een betere gezondheid van de baby en sneller handelen bij complicaties, terwijl anderen geen behoefte hebben aan technologie tijdens de zwangerschap. Lees de uitgebreidere analyse en de volledige vragenlijst. -
Digitale vaardigheden cliënt
Bij het inzetten van eHealth is het belangrijk aandacht te hebben voor de digitale vaardigheden van je cliënt. Probeer onterechte aannames over digitale vaardigheden te voorkomen. Twijfel je? Er is een Quickscan digitale vaardigheden (Pharos, 2020) beschikbaar om de digitale vaardigheden van de cliënt in kaart te brengen.
-
-
Wat wil de verloskundige?
Resultaten behoeftepeiling eHealth in Verloskunde
Begin 2022 voerde TNO een onderzoek uit naar de behoefte van verloskundigen rondom eHealth in de verloskunde. Hieruit blijkt dat verloskundigen vooral gebruikmaken van communicatie-apps. Verder wordt er nog weinig gebruik gemaakt van andere vormen van eHealth. Waar moet een eHealth toepassing volgens de respondenten aan voldoen?
- Het moet een aanvullende / ondersteunende waarde hebben.
- Het mag een klinische blik niet vervangen.
- Dient alleen ter ondersteuning en geruststelling. Het mag geen extra onrust veroorzaken.
- Het moet evidence-based, betrouwbaar en veilig zijn.
- Bij voorkeur alles op 1 plek.
Na het TNO onderzoek heeft de KNOV een vergelijkbare vragenlijst uitgezet onder zwangeren. Resultaten van deze uitvraag tref je in deze toolbox in de paragraaf Wat wil de cliënt?
Technologische wendbaarheid
Uit onderzoek blijkt dat verpleegkundigen en verzorgenden een belangrijke rol spelen bij het gebruik van eHealth. Het begrip "digital adaptability" wordt gebruikt om de competenties te beschrijven die nodig zijn voor het gebruik van eHealth in de zorg. De AP University of Applied Sciences in Antwerpen heeft een studie uitgevoerd om deze competenties beter te begrijpen en heeft een lijst met 29 items opgesteld die gebruikt kan worden om het digitale aanpassingsvermogen van verpleegkundigen te meten en om opleidings- en beoordelingsdoelen te stellen. In deze bijlage lees je hier meer over.
-
Goed voorbeeld: Videoconsult
EHealth toepassingen kunnen verloskundigen gebruiken om hun beroepsuitoefening meer cliëntgericht en efficiënter te organiseren. Een videoconsult is hier een goed en laagdrempelig voorbeeld van. De KNOV heeft een handreiking ontwikkeld die praktische tips geeft voor de implementatie van videoconsulten als onderdeel van de reguliere zorg.
'Wij geven voor de intake en het bespreken van het geboorteplan de optie aan de cliënt voor een digitale of fysieke afspraak. We zien dat voornamelijk de multipara kiezen voor het videoconsult.'
Suzanne de Windt/Marieke Klapwijk-Hermus -
Randvoorwaarden en mini-Health Technology Assessment
Om een eHealth-implementatie te kunnen starten is het belangrijk een aantal randvoorwaarden vast te stellen. Denk hierbij aan criteria rond doelstelling en draagvlak, capaciteit, projectvoering, financiën, risico's en ICT.
Met een mini-Health Technology Assessment (mini-HTA) kun je op een gestructureerde wijze informatie verzamelen en gebruiken om beslissingen te maken over het wel of niet investeren in nieuwe innovaties. Samen met de bijbehorende rekentabel helpt het op systematische wijze keuzes te maken op basis van de gerelateerde kosten en baten van een innovatie. De mini-HTA bevat een korte introductie en vragen over:
- De innovatie
- De situatie van de cliënt
- De organisatorische consequenties
- De economische consequenties
In het document Randvoorwaarden eHealth en mini Health Technology Assessment Verloskunde lees je eerst een aantal randvoorwaarden voor het inzetten van eHealth om vervolgens op een gestructureerde wijze in 26 vragen informatie te verzamelen en deze te gebruiken om beslissingen te maken over het wel of niet investeren in nieuwe innovaties.
De mini-HTA rekentabel bevat een rekentabel waarin de antwoorden op vragen 21 t/m 26 verzameld kunnen worden om zo een duidelijk overzicht van de economische gevolgen te creëren.
-
Checklist voor succesvolle implementatie
Technologische ontwikkelingen in de zorg gaan razendsnel. Voor nieuwe ontwikkelingen zal steeds de balans opgemaakt moeten worden of zij bijdragen aan de kwaliteit en betaalbaarheid van de gezondheidszorg. De potentie van een zorginnivatie is meestal niet meteen duidelijk. Voor ontwikkelaars, zorgverleners en zorginstellingen blijkt het vaak ingewikkeld om de meerwaarde van innovaties voor de patiënt of cliënt te kunnen onderbouwen. Een beter beeld van de meerwaarde van een zorginnovatie voor de kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg kan bijdragen aan de opschaling ervan in het zorgproces.
Het RIVM heeft in 2022 op basis van verschillende theoretische frameworks uit de wetenschappelijke literatuur een checklist ontwikkeld. Deze kan gebruikt worden om een beeld te geven van factoren die bijdragen een het succesvol implementeren van een zorginnovatie. Het volledige document is te vinden op de website van het RIVM.
Ter illustratie van de vragenlijst hebben deelnemers aan de pilot Virtual Reality bij bevallingspijn de checklist met succes- en faalfactoren ingevuld voor de VR bril. De resultaten hebben we samengevat in deze infographic. Deze grafische weergave van de resultaten geeft een indicatie van een aantal sterke punten van de innovatie (zoals: gebruiksgemak voor cliënten, veiligheid en effectiviteit en verbetering van zorg) en een aantal zwakke punten zoals gebruiksgemak voor de zorgverlener en de kosten. Voor bijvoorbeeld de kosten kan hieruit opgemaakt worden dat deze vaker de minst gunstige scores hebben gekregen en er dus aandacht nodig zal zijn voor investeringen om de implementatie tot een succes te kunnen maken. In de toekomst kunnen deze uitkomsten als startpunt dienen voor een gesprek en verder onderzoek.
-
Praktisch regelen: 1. Algemene tips opstellen storingsprocedure
Leg in een protocol vast wie wordt gealarmeerd bij een storing, bijvoorbeeld de leverancier, zorgverlener of de praktijk. Algemene tips voor het opstellen van een storingsprocedure:
- Zorg voor een contactpunt voor patiënten indien er technisch een probleem / storing is.
- Vermeld een telefoonnummer dat gebeld kan worden en geef aan op welke dagen/uren van de dag contact opgenomen kan worden.
- Zorg voor een contactpunt voor zorgverleners indien er technisch een probleem / storing is.
- Spreek met de leverancier af hoe technische problemen gemeld worden. Bijvoorbeeld telefonisch als de storing de monitoring niet meer mogelijk maakt en via een ‘ticketsysteem’ als de monitoringswerkzaamheden nog wel uitgevoerd kunnen worden.
- Spreek eventueel af met welke gradatie van urgentie een technisch probleem / storing gemeld wordt (urgent, medium, laag) en binnen welke tijdspanne deze meldingen in behandeling genomen worden.
- Urgent = probleem treft hele team heeft het probleem / alle patiënten
- Medium = 1 teamlid of in dossier 1 patiënt komt het probleem voor.
- Laag = een verzoek / ontwikkel vraag applicatie of m.b.t. accountinstelling / activatie.
- Maak afspraken over hoe data bewaard worden en waar. Waarbij het belangrijk is dat data op twee verschillende servers opgeslagen worden, zodat bij een crash van 1 server de ander als back-up fungeert.
- Maak afspraken over het beschikbaar hebben van deze data bij een crash/storing die lang duurt, zoals: Indien de storing (naar verwachting) niet binnen x uur verholpen is wordt er een data dump opgevraagd, zodat de patiënten op de hoogte gesteld kunnen worden en de monitoring analoog uitgevoerd kan worden of andere maatregelen (tot patiënt individueel niveau) genomen kunnen worden. Waarbij het af te spreken aantal uur is afgestemd op de tijd tussen twee meetmomenten in, zodat maximaal 1 meetmoment gemist wordt. In geval van continue meting (slimme pleisters) hanteer je de tijd tussen twee metingen die anders handmatig in de kliniek gedaan zouden worden.
- Neemt iemand anders dan de leverancier de technische storing in behandeling, stel dan een storingen script op. Hierin beschrijf je de meest voorkomende storingen / foutmeldingen /technische problemen en hoe deze opgelost kunnen worden.
- Bespreek op regelmatige basis met betrokken partijen welke storingen/incidenten/klachten er zijn binnen gekomen en welke verbetermaatregelen er genomen kunnen worden.
- Zorg voor een contactpunt voor patiënten indien er technisch een probleem / storing is.
-
Praktisch regelen: 2. (medische) apparatuur in thuissituatie
Onderhoud
Stel vast hoe de apparatuur onderhouden wordt. Denk daarbij aan kalibratie en schoonmaak tussen twee gebruikers. Zorg daarbij ook dat eventuele persoonsgegevens van een vorige gebruiker verwijderd zijn en het apparaat goed functioneert (inclusief controle op instellingen).Registratie
Het moet mogelijk zijn om te achterhalen welk apparaat bij welke patiënt is ingezet. Stel een wijze van registratie vast die de uitleen van apparatuur inzichtelijk maakt.Inclusiecriteria
Stel een aantal inclusiecriteria op waar een cliënt aan dient te voldoen om in aanmerking te komen voor thuismetingen. Denk daarbij aan de hoofddiagnose (bijvoorbeeld hoge bloeddruk), exclusiecriteria (dus wanneer een cliënt niét in aanmerking komt), minimale technische vaardigheden, en of er thuis internet aanwezig is bijvoorbeeld.Signaalwaarden
Meet de cliënt thuis waardes? Leg dan ook vast bij welke waardes actie moet worden ondernomen. Doorgaans wordt dit in nauwe samenwerking met de leverancier besproken.Instructie cliënt
De cliënt gaat het apparaat zelf bedienen en moet het apparaat in goede staat houden. Verzorg daarvoor een instructie voor het gebruik en reiniging van de apparatuur aan de cliënt. Zorg dat de storingsprocedure (zie verderop in dit document voor tips) hier duidelijk in omschreven staat.
Geef ook een verkorte handleiding (max. 1 A4) mee met de apparatuur.
Wanneer de apparatuur eigendom is van de leverancier zal deze eventueel de instructie kunnen verzorgen. -
Praktisch regelen: 3. Bruikleenovereenkomst en uitleen-/teruggaveformulier
Wanneer je apparatuur uitleent aan een cliënt is het aan te raden hier een bruikleenovereenkomst voor op te stellen. Hierin leg je een aantal afspraken vast zoals de plichten van zowel de cliënt als de praktijk. Ook hoe te handelen bij beschadiging, diefstal of verlies kan hierin worden opgenomen. Gebruik hiervoor de invulbare Bruikleenovereenkomst en uitleenformulier.
-
Praktisch regelen: 4. Voorbeeldafspraken leverancier
De leverancier verklaart zich te houden aan de volgende afspraken:
- De leverancier heeft een procedure voor de vervanging van de apparatuur, gebaseerd op risicomanagement ten aanzien van onder andere de functionaliteit.
- De leverancier heeft een procedure voor identificatie en registratie van de apparatuur.
- De leverancier stelt de gebruiksaanwijzing van de apparatuur beschikbaar aan de gebruikers en de opdrachtgever.
- De leverancier stelt een verkorte gebruiksaanwijzing (max. 1 A4) van de apparatuur beschikbaar aan de gebruikers en de opdrachtgever.
- De leverancier draagt er zorg voor dat de gebruiker, voor het eerste gebruik van de apparatuur, voldoende bekwaam is in het toepassen van de apparatuur.
- De leverancier draagt er zorg voor dat de apparatuur voorafgaand aan het initiële gebruik functioneert conform de specificaties van de leverancier en het programma van eisen van de opdrachtgever.
- De leverancier heeft een procedure waarmee wordt zeker gesteld dat de gebruiker voorafgaand aan de inzet van de apparatuur toegang heeft tot informatie waaruit blijkt dat de apparatuur voldoet aan de geldende kwaliteitsstandaard met betrekking tot onderhoud, configuratie, vervaldatum en steriliteit.
- De leverancier stelt de opdrachtgever onverwijld op de hoogte van recalls en safety notifications betreffende de apparatuur, waarna door de partijen in overleg wordt besloten hoe deze melding moet worden afgehandeld.
- De leverancier neemt ingeval van een geconstateerde afwijking van de apparatuur contact op met de opdrachtgever, waarna de partijen een risicoafweging maken of bij doorgebruiken (“concessie”) van dit hulpmiddel cliënten aan onverantwoorde risico’s worden blootgesteld. Er wordt per concessie geregistreerd wat de reden is, hoe lang deze duurt en door wie deze is verleend.
- De leverancier draagt de verantwoordelijkheid voor het tijdig en kundig uitvoeren van periodiek en correctief onderhoud aan de apparatuur en kan beheers- en onderhoudsdata betreffende de apparatuur op verzoek overleggen aan de opdrachtgever.
- De leverancier draagt er zorg voor dat de apparatuur wordt onderhouden door technici die aantoonbaar bevoegd en bekwaam zijn.
-
Externe handreikingen
- IGJ
- VWS
- NVZ, NFU, Revalidatie Nederland, ZKN
- MT-integraal
- NEN
- KNMG
- GGD
-
In de handreiking juridische uitdagingen bij telebegeleiding staat wat je juridisch kunt regelen bij de inzet van eHealth.
-
Webinar eHealth en Virtual reality
Op donderdagavond 11 mei 2023 werd het inspiratiewebinar eHealth en Virtual Reality bij bevallingspijn georganiseerd. Je kunt het webinar hier terugkijken.