Het klieven van tong- en lipriemen door verloskundigen is al een aantal jaar onderwerp van discussie. Voor het verrichten van deze handeling is de bevoegdheid van de verloskundige niet geregeld in de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) Verloskunde, behorend bij de wet BIG. Tegelijk is bekend dat sommige verloskundigen, na het volgen van een cursus, deze handeling wel naar tevredenheid van hun cliënten uitvoeren. Daarmee voorkomen verloskundigen een doorverwijzing naar het ziekenhuis. Dit levert doelmatige en goede zorg op.
KNOV-standpunt
Wat de KNOV betreft is dit een goed voorbeeld van hoe zorg bij de cliënt thuis geregeld kan worden. De KNOV wil dat Frenulotomie opgenomen wordt in de lijst van voorbehouden handelingen voor verloskundigen. Daarmee zouden verloskundigen zelfstandig deze heelkundige handeling mogen verrichten.
KNOV in overleg met VWS
Al meer dan vijf jaar is de KNOV in overleg met VWS over een uitbreiding van de AMvB van de Wet BIG op dit onderwerp. Overleggen met VWS resulteerden in het verzoek van VWS om vier vragen te beantwoorden; om daarmee ons standpunt te beargumenteren. De vragen betroffen (in het kort): de opleiding van het klieven, het zelfstandig indiceren van klieven, steunbetuigingen van andere beroepsgroepen en een vraag of het klieven gezien kan worden als het voorkómen van afwijkingen bij het kind. In mei 2020 heeft de KNOV de brief aan VWS verstuurd, inclusief de antwoorden op de vragen.
Uitspraak Ministerie van VWS
In januari 2021 heeft de KNOV een teleurstellend antwoord ontvangen van VWS. VWS concludeert dat het verrichten van Frenulotomiën niet tot het deskundigheidsgebied van de verloskundigen behoort.
VWS concludeert dat Frenulotomie een heelkundige handeling is. Dat verloskundigen wel bevoegd zijn tot het verrichten van heelkundige handelingen, voor zover die kunnen worden gerekend tot het deskundigheidsgebied. Dat een deel van de verloskundigen van oordeel is dat zij bevoegd zijn Frenulotomie te verrichten. Dat daarbij een beroep gedaan wordt op artikel 5 van het Besluit opleidingseisen en deskundigheidsgebied verloskundigen 2008. In dat artikel staat als toepasselijk onderdeel van het deskundigheidsgebied: het ‘handelingen gericht op het voorkomen van afwijkingen bij het kind’ (artikel 5 eerste lid). VWS is van mening dat op het moment van het verrichten van Frenulotomie er al sprake is van een afwijking bij het kind. En dat de afwijking niet meer voorkómen kan worden door het inschatten van het verloskundig risico.
Wat betekent dit voor nu?
We betreuren het standpunt van het ministerie van VWS. We denken dat het niet goed aansluit op de praktijk en geen recht doet aan de verloskundigen die dit in het verleden hebben gedaan tot tevredenheid van hun cliënten. Bovendien zijn we van mening dat dit onnodige verwijzingen naar het ziekenhuis oplevert.
Met de officiële uitspraak van het ministerie van VWS blijft de stand van zaken helaas onveranderd:
· Het klieven van tong- en lipriemen is een voorbehouden handeling waarvoor verloskundigen niet bevoegd zijn.
· Het klieven van tong- en lipriemen door verloskundigen (regionaal) kan alleen in een constructie waarbij een arts deze handeling volgens de Wet BIG heeft gedelegeerd.
Als je als verloskundige geen officiële afspraken hebt met een arts, dan mag je niet klieven en dien je voor deze handelingen het kindje en de ouders te verwijzen naar bijvoorbeeld de huisarts of de tweede lijn. De KNOV bestudeert momenteel de exacte tekst van VWS en beraadt zich op de nodige vervolgstappen richting VWS. We houden jullie op de hoogte.
Neem contact op
Mocht bovenstaand besluit in de praktijk tot onwenselijke situaties leiden, dan vragen wij je deze te melden bij de KNOV via helpdesk@knov.nl.