We nemen jullie graag mee in de ontwikkelingen rond de herziene leidraad Zorgvragen buiten de richtlijnen. Het doel van de leidraad is om verloskundige zorgverleners te ondersteunen bij het bepalen van goed verloskundig handelen wanneer een zwangere geen toestemming verleent voor handelen conform geldende richtlijnen.
Zowel de oorspronkelijke (2015) als de herziene versie zijn opgesteld met de NVOG als penvoerder. De KNOV was daarbij deelnemer aan de werkgroep van de NVOG. Beide verenigingen hebben een eigen autorisatieprocedure. Het KNOV-bestuur vindt dat de werkgroep een goede leidraad heeft opgeleverd die recht doet aan de behoefte van het veld en heeft de herziening in juli 2024 geautoriseerd. Het NVOG-bestuur heeft de herziene leidraad voorgelegd aan hun leden. Tijdens de ALV op 14 november 2024 heeft de NVOG de herziene leidraad afgewezen.
Dit leidt tot de bijzondere situatie dat de penvoerder de eigen richtlijn niet autoriseert en de deelnemende partij wel. Met de NVOG is, zowel voor als na de ALV, op verschillende momenten gezocht naar een goede oplossing. Deze is helaas nog niet gevonden. Zo staat de wens van de NVOG om alleen een gedeelte (enkel een samenvatting) van de richtlijn te autoriseren en openbaar zichtbaar te maken haaks op onze lijn om het geheel te autoriseren. Er is namelijk behoefte van het veld aan duidelijke handvatten, transparantie voor de zorgverleners en ook de subsidievereisten van ZonMw vragen om geheel openbare richtlijnen. Dit betekent dat op dit moment, ondanks de intentie van beide partijen dit multidisciplinair vorm te geven, er geen gezamenlijke nieuwe leidraad kan worden vastgesteld en dat de leidraad uit 2015 onverminderd van kracht blijft.
Al voor de start van de herziening is een behoeftepeiling gedaan onder verloskundige zorgverleners. Daaruit kwam naar voren dat er behoefte is aan meer casuïstiek en invulling van de leidraad uit 2015. Wij zien dat de werkgroepleden dit met hun expertise uitstekend hebben verwerkt in de herziening. De KNOV wil deze inzichten daarom alsnog graag beschikbaar stellen. Met het oog daarop zijn we op zoek gegaan naar een passende oplossing voor onze leden, ongeacht de setting waarin zij werken (eerste lijn of klinisch, zelfstandige of in loondienst). We zijn daarom voornemens om de leidraad, zoals die is opgesteld door de werkgroep, om te zetten naar een praktische handreiking voor verloskundigen. Deze handreiking geldt dan als een toelichting op de ‘oude’ leidraad uit 2015, die beide beroepsverenigingen hebben geautoriseerd. Zo behouden we een gezamenlijk uitgangspunt voor de zorg aan vrouwen met een zorgvraag buiten de richtlijnen. Intussen blijven we in gesprek met de NVOG en zullen we zoveel mogelijk afstemming blijven zoeken over waar onze zorg die van gynaecologen raakt en vice versa.
Suboptimaal resultaat
We hadden uiteraard gehoopt dat naast de KNOV ook de NVOG de herziene leidraad zou autoriseren. Juist bij dit onderwerp zijn gezamenlijke uitgangspunten voor verloskundigen en gynaecologen een belangrijke factor voor goede zorg. Het is jammer dat we nu een andere manier moeten zoeken om in jullie behoefte over dit onderwerp te kunnen voorzien. We zien het als onze opdracht om in deze omstandigheden te zoeken naar de best passende oplossing. We verwachten dat we door terug te vallen op de leidraad uit 2015 en een verloskundige handreiking zoveel mogelijk recht doen aan de multidisciplinaire samenwerking (gezamenlijke autorisatiebasis), de ingebrachte expertise van de werkgroep en de behoefte van onze leden (verwerking van recente inzichten in handreiking) en goede verantwoording aan subsidieverstrekker ZonMw (integrale publicatie van geautoriseerd kwaliteitsdocument). De KNOV-afvaardiging van de werkgroep hebben we hiervan vorige week op de hoogte gesteld. We zijn deze experts dankbaar voor al het werk wat ze hebben verzet en vinden het met hen ontzettend jammer dat dit niet tot het verwachte resultaat heeft geleid.
Verdere communicatie
We hebben jullie al eerder geïnformeerd over de herzieningsprocedure. Het was naast die berichtgeving ook de bedoeling om in het decembernummer van De Verloskundige (2024) een artikel met een interview te plaatsen met een aantal KNOV-leden uit de werkgroep. We hebben als KNOV-bestuur uiteindelijk besloten om dat artikel niet te plaatsen. Dit is begrijpelijk heel vervelend voor de geïnterviewde werkgroepleden en ook voor de journalist, het bureau en de leden. Mede door dit incident is intern breed nagedacht over de vorm, inhoud en redactie van het tijdschrift, zodat kaders en opdrachten duidelijk zijn voor alle betrokkenen en waarbij een open gesprek het uitgangspunt is. Dit nieuwe beleid zal het komende jaar verder vorm krijgen, zodat we vergelijkbare situaties in de toekomst voorkomen en het tijdschrift opnieuw een bron van informatie en gesprek wordt. Daarnaast hopen we dat de digitale platforms toenemend zullen bijdragen aan het vinden van elkaar en het uitwisselen met elkaar.
We houden jullie op de hoogte over het vervolg van de leidraad. Heb je vragen of opmerkingen? Neem dan gerust contact met ons op via bestuur&directie@knov.nl.