Gemiddelde werkweken van 54,3 uur en 60,4 uur, voor het eerst minder geregistreerde en werkzame verloskundigen en een vergrijzing onder de beroepsgroep. Een aantal onderzoeksresultaten uit het Nivel rapport gepubliceerd op 18 november 2024. Het Nivel voert periodiek een registratieonderzoek uit naar verloskundigen in Nederland en verzamelt informatie over de omvang en samenstelling van de beroepsgroep. In dit bericht hebben we de opvallendste resultaten onder elkaar gezet.
Werkweken van 54,3 uur en 60,4 uur
Opgeteld bestond de werkweek van de gemiddelde verloskundige die meedeed aan de enquête, inclusief gewerkte uren tijdens de dienst, in 2023 uit 54,3 uur. Dat is ruim twee uur per week meer dan het gemiddelde in 2021 (52,7 uur). Voor praktijkhouders loopt dit in de uitvraag zelfs op tot 60,4 uur per week. In het tijdsbestedings- en kostenonderzoek van KPMG in opdracht van KNOV is hier meer aandacht aan besteed door tijdsregistratie. Over deze data wordt eind 2024 meer gecommuniceerd. Beide onderzoeken geven waardevolle informatie voor het kostenonderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) dat begin 2025 gaat plaats vinden.
Minder geregistreerde en werkzame verloskundigen
In 2023 zijn er 4120 praktiserende verloskundigen. Het aantal verloskundigen dat stopt is groter dan het aantal nieuwe verloskundigen. De verschillen tussen 2022 en 2023 zijn klein, maar het lijkt erop dat de groeitrend van de afgelopen jaren tot stilstand is gekomen. De grootste groep niet-praktiserende verloskundigen gaf aan te zijn gestopt vanwege leeftijd/pensionering. Een andere veelgenoemde reden was het vervullen van een nieuwe functie.
Fluctueren aantal afgestudeerde verloskundigen
Uit cijfers van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) blijkt dat het aantal afgestudeerde verloskundigen in Nederland de afgelopen jaren fluctueert. Per 2023 is het aantal toelatingen aan de studie Verloskunde verhoogd van 220 naar 257 toelatingen per jaar. Daarnaast is een deel van de in Nederland werkzame verloskundigen opgeleid in het buitenland.
Leeftijd van beroepsgroep gestegen naar 42,4 jaar
De gemiddelde leeftijd van de beroepsgroep is 42,4 jaar. In 2021 en 2018 was de gemiddelde leeftijd 41,9 jaar. De vergrijzing komt vooral door de groei van de groep 60-plus en een afname van praktiserende verloskundigen jonger dan 35 jaar. Dit is een waarschijnlijk effect van de vertraging in de opleidingsinstroom en een versnelling van de uitstroom.
De onderzoeksresultaten bevestigen wat de KNOV samen met de beroepsgroep signaleert
De lichte daling van het aantal verloskundigen en de stijging in het aantal gewerkte uren sluit aan bij de ervaringen in het werkveld en de signalen van capaciteitsproblematiek. Dit wordt mede veroorzaakt door de hoge administratieve last en de vele extra taken die bij de verloskundige zijn belegd. Dit gaat ten koste van de tijd voor de cliënt zelf. Praktijkhouderschap wordt steeds zwaarder en er zijn meer randzaken. Meer tijd voor de cliënt en verlaging van de administratieve lasten blijven ook voor 2025 belangrijke speerpunten voor de KNOV.
Verhogen instroom, verlagen administratieve last en caseload
Met de verhoging van de numerus fixus op de opleidingen, verwachten we dat de instroom de komende jaren toeneemt. Daarnaast zetten we ons in voor het verminderen van de uitstroom van verloskundigen naar andere sectoren. Dit doen we onder andere door met de Eerstelijnscoalitie te werken aan de vermindering van de administratieve last. In het NZa kostprijsonderzoek zetten we in op het verlagen van de caseload per verloskundige. De identiteitsdocumenten die we ontwikkelen, zullen helpen om scherpere keuzes te maken in wat verloskundigen wél en niet doen.
Verbeteren doorstroommogelijkheden
Ook maken we ons hard voor het verbeteren van de doorstroommogelijkheden naar de opleiding Verloskunde. Met de opleidingen onderzoeken we enerzijds of verloskundigen afgestudeerd in het buitenland een betere instroom kunnen krijgen naar het Nederlandse verloskundigensysteem en anderzijds of mensen met een aanverwante opleiding de opleiding Verloskunde versneld kunnen afronden.
In gesprek met leden
We gaan graag in gesprek met leden over de uitkomsten van dit onderzoek en het tijdbesteding- en kostenonderzoek, tijdens de webinars in december en op de platformbijeenkomsten. We zullen de uitkomsten van de onderzoeken ook bespreken met onze partners in en rond de geboortezorg.
Lees meer
- Infographic omvang en samenstelling beroepsgroep verloskundigen 2023
- Rapport: Nivel-registratie van verloskundigen
- Meer over onderzoek basistakenpakket
- Meer over project zij-instroom