Op 28 maart 2018 berichtte de NOS over een onderzoek naar de invloed van medisch ingrijpen bij de bevalling op de gezondheid van het kind. De gevolgen hiervan zijn direct terug te zien in de eerste 28 dagen na de bevalling, maar ook nog tot de leeftijd van 5 jaar. Dat maakt dit een uniek onderzoek.
Kinderen geboren via een spontane vaginale bevalling hebben minder kans op nadelige lange termijn uitkomsten, zoals infecties (bijvoorbeeld luchtweginfecties) en stofwisselingsziekten (bijvoorbeeld suikerziekte), dan kinderen geboren na medisch ingrijpen. De onderzoekers roepen op om voor het kunstmatig ingrijpen als inleiden, het gebruik van weeënopwekkers of een (geplande) keizersneden de voor- en nadelen hiervan goed af te wegen. Een samenvatting van het onderzoek en de belangrijkste aanbevelingen leest u hieronder.
Doel
Wereldwijd daalt het aantal spontaan vaginale geboortes, terwijl het aantal sectio's, kunstverlossingen en andere obstetrische interventies stijgt. Er zijn aanwijzingen dat obstetrische interventies zoals kunstverlossingen en sectio's, mogelijk effect hebben op de gezondheid van kinderen. Om dit te onderzoeken is er in het onderzoek van Peters et al. (2018) gekeken of er een associatie is tussen medische interventies (inleiding, bijstimulatie, sectio en kunstverlossing) en de gezondheid van het kind in de eerste 28 dagen na geboorte en tot de leeftijd van 5 jaar.
Onderzoeksgroep
Het onderzoek van wetenschappers uit Nederland, Australië, Ierland en Groot-Brittannië vond plaats onder bijna een half miljoen gezonde Australische vrouwen die bevallen zijn van een gezond kind. Dit is gedaan om de kans op beïnvloeding door andere factoren zo klein mogelijk te maken. Vrouwen die roken of ouder waren dan 35 jaar, zijn bijvoorbeeld niet in het onderzoek opgenomen. In Tabel 1 is een kort overzicht te zien van de karakteristieken van de onderzoeksgroep.
Analyse
In de statistische analyse werden kinderen geboren na een spontane vaginale geboorte zonder inleiding of bijstimulatie vergeleken met kinderen geboren na een vaginale kunstverlossing of met een sectio (primair of secundair) (zie tabel 2). Binnen de groep kinderen met een kunstverlossing of
secundaire sectio werd onderscheid gemaakt tussen wel of niet inleiding en bijstimulatie. Om beïnvloeding doorandere factoren zo klein mogelijk te maken werd er gecorrigeerd voor maternale leeftijd, het land van geboorte van de moeder, sociaaleconomische status, pariteit, pijnstilling durante partu, geslacht van het kind, amenorroeduur bij geboorte, geboortegewicht, small-for-gestational age, large-for-gestational age en geboortetrauma.
Resultaten
Kinderen die geboren werden na een spontaan vaginale bevalling hebben minder kans op voedingsproblemen dan kinderen uit alle andere groepen. Ook hebben zij een kleinere kans op icterus. De hoogste kans op icterus werd gezien bij kinderen geboren met een kunstverlossing na inleiding of bijstimulatie (aOR 2.75, 95%CI 2.61-2.91). Er werd geen verhoogde kans op icterus gezien voor kinderen geboren na een primaire sectio (aOR 1.07. 95%CI 1.00-1.14). Een hogere kans op hypothermie werd gezien bij geboorte via sectio.
Ten aanzien van gezondheidseffecten op lange termijn hadden kinderen geboren na een spontaan vaginale bevalling minder kans op infecties aan de luchtwegen, stofwisselingsziekten en eczeem dan kinderen uit de andere groepen. Kinderen geboren door middel van een sectio (primair, secundair en secundair na inleiding/bijstimulatie) hadden de hoogste kans op nadelige langetermijneffecten zoals stofwisselingsziekten (bijv. diabetes) en eczeem. De kans op afwijkingen aan het maag-darmstelsel was verhoogd voor kinderen die vaginaal zijn geboren na inleiding of bijstimulatie (aOR 1.22, 95%CI 1.09-1.37) en na een primaire sectio (aOR 1.21, 95%CI 1.02-1.44). Andere infecties werden vaker gezien bij kinderen geboren via sectio of die vaginaal waren geboren na inleiding of bijstimulatie. Er werd geen associatie gevonden tussen astma en verschillende manieren van geboorte.
Discussie
De auteurs benoemen dat de uitkomsten van het onderzoek mogelijk te verklaren zijn doordat sommige interventies effect hebben op het immuunsysteem van de neonaat en op de lange termijn gezondheid. Een andere verklaring kan zijn dat het ontbreken van geboortestress bij bijvoorbeeld een primaire sectio nadelige invloed heeft op de fysiologische aanpassing na de geboorte.
In het onderzoek kon niet voor alle mogelijke factoren zoals maternaal BMI, antibioticagebruik van moeder en/of kind en borstvoeding gecorrigeerd worden. Daarnaast hadden de onderzoekers alleen toegang tot de registratie uit de ziekenhuizen en zijn mogelijke lange termijneffecten onder gerapporteerd wanneer de kinderen alleen bij de huisarts voor behandeling zijn geweest.
In Nederland en wereldwijd ontstaat er bewustzijn dat het aantal interventies (te) hoog is en blijft toenemen. Dit onderzoek heeft onder een grote groep laagrisicovrouwen onderzoek kunnen doen, maar geeft geen inzicht in de indicaties voor de interventies. De auteurs roepen op om voor het toepassen van interventies zoals inleiden, bijstimulatie of een sectio voor- en nadelen af te wegen. Het doel is om de juiste interventies op de juiste tijd in te zetten en te waken voor overbehandeling, aangezien dit nadelige effecten kan hebben. Daarnaast vragen ze aandacht voor de resultaten van verschillende systematische reviews waarbij interventies gebaseerd op de zorgrelatie, zoals continue begeleiding en continuïteit in verloskundige zorg geassocieerd zijn met minder interventies, hogere cijfers van fysiologische bevallingen en beter maternaal welzijn.
Kernboodschappen
- Doel van verloskundige zorg: de juiste zorg op het juiste moment. Medisch ingrijpen zonder indicatie kan leiden tot nadelige uitkomsten
- Kinderen geboren met een kunstverlossing na inleiding of bijstimulatie hebben een hogere kans op icterus
- Kinderen geboren met een sectio hebben een verhoogde kans op nadelige langetermijn uitkomsten, zoals infecties aan de luchtwegen, andere infecties en stofwisselingsziekten zoals diabetes.