De KNOV heeft advocatenkantoor AKD de opdracht gegeven een juridisch advies af te geven aangaande het voorgenomen besluit van minister Kuipers over de integrale bekostiging van geboortezorg. Dit naar aanleiding van eerdere juridische vraagstukken rondom onder meer keuzevrijheid en contractvereiste, die in het traject rondom integrale bekostiging zijn opgekomen en waarvoor geen openbare juridische analyse van de overheid beschikbaar was.
In het advies heeft AKD kenbaar gemaakt een aantal juridische gebreken te hebben gevonden, namelijk:
- Met de invoer van deze vorm van bekostiging komt de keuzevrijheid voor zwangere vrouwen onder druk te staan. Omdat deze keuzevrijheid wordt beschermd door de toepasselijke kwaliteitsstandaard, mag de prestatie- tariefregulering van de NZa de niet belemmeren. De minister van VWS heeft onvoldoende kennis vergaard om aannemelijk te maken dat van zo’n belemmering geen sprake is.
- Het experiment met integrale bekostiging is geëvalueerd en op grond van deze uitkomsten (geen verbetering van de kwaliteit) moet ernstig worden betwijfeld of gevolgen van de voorgenomen aanwijzing evenredig zijn met de daarmee te dienen doelen.
- Daarnaast is de voorgenomen aanwijzing in strijd met de artikelen 11 en 13 zorgverzekeringswet. De voorgenomen prestaties voor integrale geboortezorg zullen namelijk een ‘contractvereiste’ bevatten die tot gevolg kunnen hebben dat zwangeren die willen kiezen voor een niet-gecontracteerde aanbieder van geboortezorg geen enkel recht hebben op vergoeding.
De conclusies roepen vragen op over de juridische houdbaarheid van het voorgenomen besluit. Of deze proportioneel is in relatie tot de uitkomsten van de evaluatie (geen verbeterde kwaliteit). Maar met name rondom het borgen van de keuzevrijheid als essentieel onderdeel van de zorgstandaard en de vele onderzoeken en praktijkverhalen die wijzen op verminderde keuzevrijheid bij integrale bekostiging. Ook het contractvereiste is nadere analyse waard. Is deze wel houdbaar, gezien de jurisprudentie? En wat heeft invoeren van een contractvereiste dan voor zin?
Met het oog daarop delen we deze analyse met de Tweede en Eerste Kamer, het ministerie van VWS en de NZa. De analyse en juridische gebreken ondersteunen het voorstel van de KNOV om te stoppen met de integrale bekostiging en IGO’s te ondersteunen zodat zij door kunnen onder de reguliere bekostiging. Dit bericht hebben we ook gedeeld met onze perscontacten en staat nu binnen een dag al op de voorpagina van Skipr, op de website van zorggids en op meerdere andere plaatsen.