Gisteren heeft onze Koning de Troonrede uitgesproken en heeft de Minister van Financiën de Miljoenennota aangeboden aan de Tweede Kamer. Ook de Begroting van VWS is gisteren gepubliceerd. Wij geven u graag een samenvatting van de plannen van het kabinet.
Miljoenennota
Budget
Komend jaar is er 71 miljard euro beschikbaar voor de zorg. Dat is 5 miljard meer dan dit jaar. De netto zorguitgaven groeien daarmee met 7%. Vanwege demografische ontwikkelingen wordt er meer zorg geleverd en er komen meer banen bij in de zorg. Voor (extramurale) verloskunde is de komende vier jaar jaarlijks €258 miljoen beschikbaar; een stijging van €4 miljoen ten opzichte van 2018. Voor verloskundige zorg in achterstandswijken is in 2019 en verder jaarlijks €2,2 miljoen beschikbaar.
Preventie
Verder is er in de Miljoenennota aandacht voor preventie. In oktober wordt daarvoor een Nationaal Preventieakkoord gesloten, waarin roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik aangepakt worden. De KNOV is betrokken bij de totstandkoming van dit Nationaal Preventieakkoord, omdat verloskundigen een sleutelrol vervullen op het gebied van preventie. Door verschillende vormen van preconceptiezorg en voorlichting wijzen verloskundigen op het belang van een gezonde levensstijl (niet roken, niet drinken, geen drugs, gezonde voeding) voor en tijdens de zwangerschap. Met name bij kwetsbare zwangeren en jongeren is dit van groot belang. De KNOV ziet graag dat er structureel budget vrijgemaakt wordt voor de groepszorg Centering Pregnancy.
Stapeling van zorgkosten
Veel mensen die een eigen bijdrage betalen voor maatschappelijke ondersteuning of langdurige zorg, maken ook het eigen risico in de verzekerde zorg geheel of gedeeltelijk op of moeten bijbetalen voor onder andere geneesmiddelen. Het kabinet neemt daarom een reeks van gerichte maatregelen om voor iedereen de zorg en ondersteuning die zij nodig hebben beschikbaar en betaalbaar te houden. Daarnaast maximeert het kabinet de maximale eigen bijdrage voor medicijnen op €250 per jaar. De KNOV zal bij gelegenheid nogmaals pleiten voor het afschaffen van de eigen betaling voor een poliklinische bevalling zonder medische indicatie.
Arbeidsmarkt
Naast de kwaliteit en de betaalbaarheid van de zorg is het tekort aan medewerkers in de zorg één van de belangrijkste uitdagingen voor de komende jaren. Nu al is er krapte aan personeel, bijvoorbeeld in verpleeghuizen, bij de spoedeisende hulp en in de GGZ. Er is 350 miljoen euro beschikbaar voor het werven van personeel en maatregelen als scholing van (nieuw) personeel, loopbaanbegeleiding en loopbaanoriëntatie. Daarnaast is er 10 miljoen euro beschikbaar voor personeel in de ambulancezorg en is het aantal beschikbare opleidingsplekken in de GGZ inmiddels met circa 40 procent verruimd. De KNOV merkt op dat knelpunten zich ook in toenemende mate voordoen in de geboortezorg. Het tekort aan kraamzorg, kinderartsen en O&G verpleegkundigen leiden tot extra werk voor verloskundigen en zelfs tot sluiting van afdelingen klinische verloskunde. De KNOV zal aandacht blijven vragen voor deze problematiek.
Begroting VWS
Organisatie van de geboortezorg
De komende jaren wordt door het kabinet ingezet op het doorvoeren van verdere verbeteringen in de geboortezorg met als doel het terugdringen van de perinatale sterfte en het hebben van een goede start van moeder en kind. In 2019 is hiervoor in totaal circa € 3,1 miljoen beschikbaar. Een deel hiervan gaat als subsidie naar het College Perinatale Zorg (CPZ) en Perined. Verder is er voor de periode 2017–2021 € 20 miljoen beschikbaar voor de voortzetting van het ZonMw-programma Zwangerschap en geboorte op basis van de nieuwe onderzoeksagenda "Een gezonde start voor moeder en kind; Integrale zorg rondom zwangerschap".
Kansrijke Start
Ongeveer 14% van de kinderen heeft geen goede start bij de geboorte. Een goede start begint al voor de geboorte van het kind; zelfs nog vóór de conceptie en tijdens de zwangerschap. Om ervoor te ervoor te zorgen dat meer kinderen een kansrijke start krijgen is in 2018 gestart met een actieprogramma Kansrijke start. Dit programma zet hierbij in op extra ondersteuning voor kwetsbare gezinnen. Daarbij is een goede koppeling tussen het medische en sociale domein (inclusief publieke gezondheid) essentieel. Het kabinet zet de komende kabinetsperiode in op: een goede voorbereiding op zwangerschap en minder ongeplande zwangerschappen, het eerder signaleren van problemen door onder andere prenatale huisbezoeken en meer ouders toerusten voor opvoedtaken en minder uithuisplaatsingen. Lokale coalities van gemeenten, verzekeraars, verloskundigen, jeugdartsen, huisartsen en wijkteams werken een ketenstandaard kansrijke start uit. Daarin worden afspraken over de uitvoering van de maatregelen en de samenwerking tussen partijen opgenomen. De KNOV is betrokken bij de uitrol van het Actieprogramma. Wij zullen u hierover binnenkort nader informeren.
Onbedoelde tienerzwangerschappen
Voor onbedoelde (tiener) zwangerschappen is in het Regeerakkoord voor 2019 € 17,2 miljoen beschikbaar gesteld. Veldpartijen hebben in 2018 gezamenlijk een plan van aanpak ingediend waarin ze aangeven wat zij kunnen bijdragen aan het verminderen van onbedoelde (tiener)zwangerschappen en het ondersteunen van vrouwen en hun partner die te maken hebben met een ongewenste zwangerschap door middel van keuzebegeleiding. Thema's die aan de orde komen zijn bijvoorbeeld: preventie op scholen, keuzehulpgesprekken, campagnes en specifiek beleid op hoogrisicogroepen. Dit najaar ontvangt de Kamer een brief waarin de aanpak nader wordt uitgewerkt. In 2019 zullen de veldpartijen met deze thema's aan de slag gaan, zoveel mogelijk met gezamenlijke plannen.
Digitale landelijke gegevensuitwisseling in de geboortezorg
De overheid maakt de komende vier jaar €15 miljoen vrij voor landelijke gegevensuitwisseling in de geboortezorg. Daarnaast is er de landelijke afspraak gemaakt over het mogelijk maken van het ontsluiten van de gegevens naar de patiënt per 2020. Met dit geld wordt invulling gegeven aan de roadmap waarover we u in eerder nieuwsbericht hebben geïnformeerd. De KNOV is blij met de toegezegde middelen, omdat een betere organisatie van de gegevensuitwisseling een belangrijke bijdrage levert aan de kwaliteit van de geboortezorg en een vermindering van de administratieve lasten. De verloskundigen hebben de ambitie om een coördinerende rol in de geboortezorg te blijven spelen en zullen vanuit dat perspectief de uitwerking van de plannen beoordelen. Het lijkt er op dat de middelen die voor gegevensuitwisseling beschikbaar worden gesteld, ten laste worden gebracht van het budget dat voor de verloskundige zorg beschikbaar is gesteld. Hiervoor is waarschijnlijk gekozen omdat er ruimte lijkt te zijn in dit budgettair kader verloskunde aangezien er in de afgelopen jaren een onderuitputting was van dit kader. We zullen hiervoor aandacht vragen in aanloop naar de begrotingsbehandeling.